چاپ شده در روزنامه تعادل
سید محمود حسینی
فارغ از اینکه طلا، فلز تزیینی مورد علاقه بسیاری است، یکی از مهمترین کالاهای سرمایه ای است که نوسان قیمت آن دغدغه بسیاری است. صعود مجدد قیمت طلا به حدود ۲۰۷۰ دلار در بازارهای جهانی، این سؤال را مطرح کرد که آیا طلا مانند سال ۲۰۱۱ یک سقف قیمتی خواهد ساخت و وارد یک روند نزولی چندین ساله خواهد شد و یا اینکه مانند سال ۲۰۰۹ یک روند صعودی ادامه دار خواهد داشت.
عبور از قله تاریخی در مورد طلا، موضوع مهم و پراهمیتی است و اتفاقی نیست که هر روزه یا هر ساله رخ دهد. از سال ۱۹۷۱ که رسماً نیکسون قابلیت تبدیل دلار به طلا را بطور یک طرفه فسخ کرد، طلا سه بار از سقف قیمتی تاریخی عبور کرده است که در سال‌های ۱۹۷۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۹ می‌باشد که اتفاق ششم آگوست ۲۰۲۰ چهارمین رکورد عبور از سقف قیمتی قبلی خود را ثبت کرد.
طلا بیش از سه روز نتوانست در قیمت بالای ۲۰۰۰ دلار دوام بیاورد و شروع به نزول کرد. هرچند تحلیل‌های متفاوتی در این خصوص وجود دارند، اما عمدتاً بر این باورند که در بلند مدت، یعنی در ۵ سال آینده قیمت طلا به بیش از ۳۰۰۰ دلار خواهد رسید. اما قبل از آن به حدود ۱۸۰۰ دلار نزول خواهد کرد. قبل از اینکه تحلیل تکنیکال دقیق‌تری ارائه کنیم به برخی از دلایل اصلی نوسان قیمت طلا اشاره‌ای خواهیم داشت.
قیمت طلا و دلار در دو سوم مواقع حرکت معکوس دارند، اگر ارزش دلار ثابت باشد یا کاهش پیدا کند قیمت جهانی طلا افزایش می‌یابد. در سال ۲۰۱۹ شاخص دلار ۲۴/۰ درصد افزایش پیدا کرد در حالیکه طلا ۸/۱۸ درصد رشد کرد. البته درکشور ما نرخ برابری دلار در مقابل ریال، یکی دیگر از پارامترهای تأثیر قیمت طلا به ریال می‌باشد که در اینجا فعلاً به بررسی قیمت جهانی طلا می‌پردازیم و قیمت دلار در ایران را نادیده می‌گیریم.
تقاضا برای طلا ازدیگر دلایل مهم افزایش قیمت جهانی آن می‌باشد. طلا همیشه با چندین دسته تقاضا مواجه بوده است. خرید طلای فیزیکی توسط خانوار به عنوان اولین دسته قابل بررسی است. هرچند به عقیده کارشناسان این تقاضا بر روی قیمت طلا مؤثر است اما نه به اندازه تقاضای خرید طلا توسط صندوقهای سرمایه گذاری (ETFs). بر این اساس ادامه تقاضای صندوقهای سرمایه گذاری برای خرید طلا همانند سال ۲۰۱۹ باعث افزایش قیمت طلا خواهد شد. گروه سوم تقاضا توسط بانکهای مرکزی در دنیاست. بانکهای مرکزی بخشی از دارایی خود را بصورت طلا نگه می‌دارند. به گفته شورای جهانی طلا روند ذخیره سازی طلا توسط بانکهای مرکزی هرچند شیب ملایمی خواهد داشت ولی محرک دیگری برای افزایش قیمت طلا خواهد بود. همچنین خرید طلا توسط معامله گران در بازارهای آتی باعث رشد خواهد شد.
موضوع دیگری که بر قیمت طلا مؤثر است بحث میزان عرضه و استخراج آن است. بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که میزان ذخایر معادن طلا روبه کاهش است و بنابراین اگر تقاضا افزایش یاد و عرضه طلای استخراج شده از معادن همچنان کاهش یابد قیمت طلا افزایش پیدا خواهد کرد. آمار موجود نیز از کاهش میزان سرمایه گذاری در بحث اکتشاف و استخراج طلا در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال گذشته میلادی را دارد که موید این امر است.
شرایط اقتصادی و پولی پیش رو یکی از مهمترین دلایل نوسانات قیمت طلا است و می‌توان گفت که بر بسیاری از دلایل گفته شده می‌چربد. یکی از این شرایط را می‌توان ترکیدن حباب دارایی‌ها و یا سقوط بازارسهام عنوان کرد. البته این موضوع به این معنی نیست که افزایش قیمت طلا مساوی سقوط سهام است؛ بلکه بصورت تاریخی هر زمان بازار سهام سقوط کرده است طلا افزایش قیمت پیدا کرده است. همچنین زمانی‌که اقتصاد در شرایط رکود به سر می‌برد قیمت طلا رشد می‌نماید. در شرایط رکود و سقوط سهام افراد با خرید طلا به نوعی ریسک خود را تعدیل می‌کنند (Hedge). در مقابل با صعود بازار سهام جهانی و نبود تورم، قیمت جهانی طلا کاهش می‌یابد.
از منظر تحلیل تکنیکال می‌توان گفت که طلا تا حدود ۱۸۰۰ دلار نزول خواهد کرد و اگر قیمت خود را در این حد حفظ کند و توان بازگشت نداشته باشد در حدود ۱۰ ماه آینده حرکت نزولی داشته و به حدود ۱۶۰۰ دلار کاهش خواهد یافت. البته، حرکت قیمت طلا در هفته آتی که در آن به پایان ماه میلادی هم نزدیک می شویم بسیار مهم است و بازار واضح تر تمایل خود به ادامه روند صعودی یا ریزش را نشان خواهد داد. لازم به ذکر است که در هیچ تحلیلی قطعیت وجود ندارد و همه آنها احتمالاتی است که امکان وقوع بیشتری نسبت به سایر احتمالات دارند.
نوسان طلا در بازارهای جهانی